Hệ thống loa line array không quá xa lạ với người làm âm thanh. Tuy nhiên thực sự hiểu và có cơ hội tiếp xúc với nó thì không nhiều người được như thế. Bài viết sẽ chia sẻ về loa line array trong xu hướng âm thanh hiện đại ngày nay.

Ý tưởng về cách sắp xếp loa theo chiều dọc, thu hẹp góc phủ và tăng khả năng phóng xa cho loa như các dạng loa line array hiện nay đã có từ những năm 1970 để phục vụ cho các sự kiện ngoài trời lớn, với quy mô lên đến vài chục ngàn người. Và chỉ đến những năm 1990, người ta mới bắt đầu ứng dụng những thùng loa được treo ngang để đáp ứng tốt nhất cho quy mô sự kiện cũng như dễ dàng treo cao hơn so với cách đặt thùng loa thẳng đứng trước đây. Và đó cũng là lúc các dòng sản phẩm loa line array ra đời với những ưu điểm:

•     Thùng loa thiết kế nằm ngang thay vì thẳng đứng như các loại loa thùng khác, cho phép người dùng set up một cột lên đến 16 loa con với chiều cao chỉ tầm 8 mét (thấp hơn so với 18-20 mét của các loại loa thùng trước đây).
•     Các họng loa treble với góc phóng ngang lớn (100-120 độ), góc dọc rất hẹp (0-12 độ) tùy mỗi kiểu loa cụ thể, giúp loa line array có thể phóng xa hơn rất nhiều mà các tần số không bị lẫn lộn với nhau như các loại loa thường.
•     Không tuân theo quy tắc nghịch đảo bình phương, khoảng cách tăng gấp đôi mất 6 dB độ lớn, còn với line array chỉ mất khoảng 2~3 db

 

Lo ngại về kích cỡ củ loa line array quá nhỏ không thể cho âm thanh to trong không gian rộng?

Rất nhiều người cho rằng kích cỡ các củ loa line array quá bé (thường là 6", 8", 10", 12") không như các loại loa thùng cỡ lớn (15", 18") vì thế rất khó để đáp ứng cho các không gian mở và các sự kiện quy mô lớn, nhưng đây là một nhận định hoàn toàn sai lầm.

Độ lớn của âm thanh phát ra từ loa được đo bằng đơn vị dB, và được quyết định bởi độ nhạy của loa, chứ không phải độ to của củ loa. Độ to của củ loa chỉ cho phép loa thể hiện được dải âm trầm một cách ấn tượng hơn so với củ loa nhỏ hơn. Và đó cũng chính là lý do tại sao các loại loa sub trình diễn trong các dàn âm thanh thường có kích cỡ 18". Hơn nữa trong các sự kiện trình diễn âm thanh thường sẽ bố trí các loại loa siêu trầm đảm nhiệm dải tần thấp, còn các loại loa line array sẽ chủ yếu tập trung vào dải tần số cao nên bạn hoàn toàn có thể an tâm về chất lượng âm thanh đáp ứng hiệu quả của các loại loa này.

Và các nhà sản xuất loa line array hiện nay đều tuân thủ nguyên tắc sử dụng kỹ thuật nén, các khoang chưa loa có thể tích nhỏ. Vì thế mà loa line array cần có những loại loa có hiệu suất hoạt động rất cao, có màng từ 6", 8", 10", 12" nhưng phải có độ nhạy cao, củ loa phải là NEO (Nam châm thế hệ mới, nhỏ nhưng mạnh).


Ưu điểm khi sử dụng loa line array:

• Gọn nhẹ, dễ di chuyển, có thể định hướng góc phóng nhờ vào hệ thống móc treo đi kèm trong các bộ loa.
• Đỡ tốn công suất vì loa có hiệu qủa cao, độ phóng lớn, tổng trở là 16 Ohm
• Khả năng phóng xa tốt hơn, đáp ứng được không gian trình diễn rộng, khán giả đông.

Khuyết điểm khi sử dụng loa line array:

• Là loại loa chủ yếu đánh khoảng cách xa, nếu vị trí đặt loa quá gần người nghe (<10 mét), hiệu quả âm thanh sẽ không tốt bằng các loại loa thùng bình thường.
• Phải sử dụng ít nhất 4 loa line array cho 1 cột loa để đạt hiệu quả như mong muốn.
• Mức giá tương đối cao hơn loa thùng truyền thống, chi phí cao.

Một số lưu ý khi sử dụng loa line array:

• Có rất nhiều trường hợp mua loa line array về một bộ 4 loa, đem đặt mỗi nơi 1 chiếc như các loại loa thùng thông thường. Ứng dụng này hoàn toàn sai lầm vì loa line array được sản xuất nhằm mục đích kết hợp nhiều loa treo tăng hiệu quả âm thanh chứ không dùng như các loa thùng thông tường.
• Quan niệm loa line array chỉ sử dụng ngoài trời là hoàn toàn sai lầm, vì hiện nay có rất nhiều nhà sản xuất loa line array sử dụng trong các hội trường trình diễn sự kiện, nhà hàng tiệc cưới cho hiệu quả cực tốt, với âm thanh chất lượng cùng thiết kế đẹp, thẩm mỹ cao.

Đó là những vấn đề cơ bản về loa line array, một dòng sản phẩm loa hiện đang là xu hướng của nhiều hệ thống âm thanh trong vài năm trở lại đây.